Opublikowano: 02-06-2020

Projekt Slow Food-CE dobiega końca, a promocja dziedzictwa kulinarnego nabiera tempa

Wnioski wynikające z ponad trzyletniej pracy w pięciu miastach Europy Środkowej (Wenecja, Kraków, Dubrownik, Brno i Kecskemét) zebrano w ponadnarodowej strategii, która może służyć instytucjom i podmiotom lokalnym jako przewodnik po promocji dziedzictwa kulinarnego. 

Image

Bra, 29 maja 2020 roku – Slow Food-Central Europe, międzynarodowy projekt współpracy, który miał na celu wzmocnienie potencjału lokalnych podmiotów – zarówno publicznych, jak i prywatnych – w zakresie ochrony i promocji dziedzictwa kultury gastronomicznej Europy Środkowej, dobiega końca. 

Zapoczątkowany w czerwcu 2017 roku z udziałem dziesięciu partnerów, projekt Slow Food-CE doprowadził do stworzenia uniwersalnego modelu nadawania należnej wartości lokalnej, tradycyjnej żywności. Model ten jest szczególnie aktualny i potrzebny w obliczu trwającej epidemii COVID-19. Obecna globalna pandemia uwydatniła wiele problemów wynikających z braku poszanowania środowiska oraz agrobioróżnorodności żywności, zaniechania upraw gruntów i erozji gleb, a także potrzebę ochrony tych, którzy wytwarzają żywność w zgodzie z naturą, z troską i szacunkiem dla jej rytmu. 

W projekt zaangażowanych było pięć miast: Wenecja (Włochy), Dubrownik (Chorwacja), Brno (Czechy), Kecskemét (Węgry) i Kraków (Polska). Po wypracowaniu wspólnej metodologii identyfikacji i promocji zasobów kulturowych związanych z dziedzictwem kulinarnym w każdym z miast przeprowadzono dedykowane projekty pilotażowe mające na celu wypróbowanie innowacyjnych rozwiązań promocji lokalnej gastronomii wśród mieszkańców i turystów w różnorodnych przestrzeniach miejskich.

Zidentyfikuj, chroń, waloryzuj – to trzy słowa kluczowe projektu. Doświadczenia partnerów projektu zostały podsumowane na stronie Food Paths Network. W każdym mieście zebrano historie lokalnych miłośników żywności wysokiej jakości, a ich ciężka praca posłużyła powstaniu inicjatyw, które ukazują potencjał lokalnej gastronomii. Kolejnym celem jest rozwinięcie tej sieci po zakończeniu projektu, między innymi poprzez zaangażowanie innych miast, które mogłyby przetestować metodologię Slow Food-CE i dostosować ją do swoich potrzeb. Miasta to idealne laboratoria eksperymentalne, mające wiele możliwości, aby wspierać tych, którzy budują gospodarkę i dobrostan lokalnej społeczności.

We Włoszech zorganizowano festiwal kulinarny Saór – Saperi e sapori veneziani in festa, który odbył się w Wenecji. W programie znalazły się wycieczki z przewodnikiem, lekcje gotowania, warsztaty praktyczne, degustacje, wystawy i targi lokalnych produktów, a Saór zawładnął historycznym centrum miasta, wyspami laguny i okolicą w dniach 27–29 września 2019 roku.

Kraków, któremu nadano tytuł Europejskiej Stolicy Kultury Gastronomicznej w 2019 roku, wybrał sześć kulinarnych specjalności, wśród których znalazły się między innymi: obwarzanek krakowski, pstrąg ojcowski, kiełbasa piaszczańska i głąbik krakowski (sałata łodygowa). Projekt doprowadził do stworzenia czterech stref Slow Food, których celem jest rewitalizacja mniej znanych zakątków Krakowa i ich promocja wśród turystów.

W chorwackim Dubrowniku zorganizowano multimedialną, jadalną wystawę pt. Żywiciele miasta. Ekspozycja powstała w miejskim Muzeum Historii Naturalnej, aby uświadamiać i aktywnie włączać odwiedzających w ochronę lokalnego dziedzictwa kulinarnego. Od lat Dubrownik jest jednym z najpopularniejszych miejsc turystycznych na świecie i nie może narzekać na brak odwiedzających. Niemniej potrzebne jest większe wsparcie lokalnych producentów i restauratorów, którzy kultywują dziedzictwo kulinarne Dubrownika.   

Zielony Targ w Kecskemét od lat odgrywa ważną rolę w mieście, goszcząc ok. 300 producentów, którzy sprzedają na targu swoje produkty. Obecnie w każdy ostatni piątek miesiąca w części plenerowej targu organizowana jest strefa, gdzie kupujący mogą poznać producentów wybranych zgodnie z wytycznymi Slow Food, porozmawiać z nimi i dowiedzieć się, jak wytwarzają swoje produkty. Ponadto w Kecskemét organizowano degustacje i prezentacje skierowane zarówno do dzieci, jak i dorosłych, podczas których edukowano uczestników na temat zrównoważonego rozwoju środowiska.

Edukacja była również osią działań przeprowadzonych w czeskim Brnie: w szkołach zorganizowano kursy edukacji sensorycznej, w trakcie których uczniowie dowiadywali się, jak rozróżniać smaki i rozpoznać produkty wysokiej jakości, a na ulicach odbywały się warsztaty i degustacje. Podczas ośmiotygodniowego projektu Targ dla Dzieci młodzi uczestnicy poszerzali wiedzę na temat rolnictwa – od etapu produkcji do organizacji lokalnego łańcucha dostaw. 

Zwieńczeniem trzyletniego projektu Slow Food-CE jest wspólna strategia opracowana w postaci dokumentu będącego swoistą mapą drogową dla instytucji, które chciałyby podążać ścieżką ochrony swojego dziedzictwa kulinarnego i uruchomić pozytywny cykl, łączący gospodarkę, zrównoważony rozwój środowiskowy i integrację społeczną. Dokument strategiczny został opublikowany na stronie Slow Food-CE.

Slow Food-CE to projekt koordynowany przez organizację Slow Food, finansowany z programu Interreg Europa Środkowa. W działania pilotażowe zainwestowano w sumie ponad 780 tysięcy euro. Do grupy dziesięciu partnerów projektu należą: Slow Food, Miasto Wenecja, Uniwersytet Nauk Gastronomicznych, Agencja Rozwoju Miasta Dubrownik (DURA), Stowarzyszenie Kinookus, Organizacja Turystyczna Moraw Południowych (CCRJM), Slow Food Brno, Gmina Miejska Kraków, Urząd Miasta Kecskemét oraz Stowarzyszenie Tradycji, Rzemieślników i Turystyki w Kiskunság – Convivium Kiskunság. Siedmiu partnerów stowarzyszonych projektu to: Rada Turystyki miasta Ston, Miasto Dubrownik, Miasto Brno, Małopolska Organizacja Turystyczna, Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie, Europejski Instytut Historii i Kultury Wyżywienia oraz Europa Nostra. 

Slow Food to globalna oddolna organizacja, której celem jest stworzenie świata, w którym wszyscy ludzie będą mieć dostęp do dobrej żywności: dobrej dla nich, dla jej producentów i dla planety. W Slow Food zrzeszony jest przeszło milion aktywistów, szefów kuchni, ekspertów, młodych ludzi, rolników, rybaków i naukowców z ponad 160 krajów.