CO KRAJ TO OBYCZAJ, CZYLI TRUNKI NA ŚWIĄTECZNYM STOLE
Opublikowano: 21-12-2015
Święta Bożego Narodzenia to czas rodzinnych spotkań, wspólnego biesiadowania i rozmów przy suto zastawionym stole. Smak dań i słodkości dopełniają napoje. Także i one stanowią część przekazywanej z pokolenia na pokolenie tradycji, która wyznacza świąteczne menu. Polacy kontynuują wielowiekowy zwyczaj serwowania polskiej wódki, a co podają mieszkańcy innych krajów?
Choć coraz chętniej odkrywamy kuchnie czterech kontynentów, degustujemy egzotyczne dania i napoje, nic jednak nie zastąpi tradycyjnych smaków, znanych w każdym kraju od pokoleń. To do nich wracamy, gdy świętujemy najważniejsze wydarzenia w naszym życiu.
Szczególnie silne na całym świecie są tradycje kulinarne związane z Bożym Narodzeniem. Na biesiady w gronie najbliższych przygotowuje się specjalne potrawy, w tym także specjalne alkohole, które podkreślają uroczysty charakter świątecznych spotkań.
Niemcy – Feuerzangenbowle
To długie i skomplikowane słowo oznacza po prostu rodzaj grzańca, który Niemcy z lubością pijają w okresie świąteczno-noworocznym. Przyrządzić dobrze Feuerzangenbowle to prawdziwa sztuka. Najpierw przygotowuje się wino grzane z owocami, czarną herbatą i przyprawami. Następnie na naczynie z trunkiem kładzie się metalową siatkę lub szczypce, w których umieszcza się kostkę cukru nasączoną rumem i podpala ją. Cukier się rozpuszcza i wpada do grzańca. Alkohol serwowany jest na popularnych w Niemczech świątecznych jarmarkach, a nawet doczekał się własnego kiermaszu w Berlinie. W Nikolaiviertel, dzielnicy Św. Mikołaja, można nie tylko delektować się słodkim grzańcem, ale obejrzeć też kultowy film z 1944 roku, noszący ten sam tytuł co nazwa trunku.
Kraje śródziemnomorskie – wino i szampan
Wielowiekowa tradycja wytwarzania wina we Francji, Hiszpanii czy Włoszech w naturalny sposób wyznacza rodzaje trunków podawanych w tych krajach na Boże Narodzenie. W ten wyjątkowy czas Francuzi, Hiszpanie i Włosi serwują więc wyborne wina lub szampana. We Francji będą to stare burgundy, najlepsze cru z Bordeaux, a także pinot gris, sylvaner, gewürztraminer czy riesling. Wielu Francuzów kieruje się w święta sentymentem i wybiera wina wyprodukowane w zaprzyjaźnionych winnicach lub gatunki z rodzinnych stron. Z kolei ulubionym napojem Hiszpanów jest cava, czyli hiszpańskie wino musujące, podobne do francuskiego szampana.
WASSAIL
Wielka Brytania – Wassail
Każdy Brytyjczyk zna najstarszy toast „Wassail”, co oznacza – bądź zdrowy. Od niego wywodzi się nazwa napoju pitego w okresie Bożego Narodzenia i Nowego Roku. Trunek przygotowywany jest na bazie cydru, brandy, suszonych jabłek, doprawiany do smaku przyprawami m.in. cynamonem, pomarańczą, goździkami, gałką muszkatołową; w wersji bezalkoholowej cydr zastępowany jest sokiem jabłkowym. Dawniej, szóstego stycznia przychodząc w odwiedziny do sąsiadów przynoszono im gorącą misę wassail. Z czasem zwyczaj ten rozprzestrzenił się i chodzono pukając od drzwi do drzwi, także do obcych ludzi, licząc na gościnę u gospodarzy lub dary czy drobne wynagrodzenie.
Kraje skandynawskie – Gløgg
W całej Skandynawii, na świątecznych stołach króluje napój o nazwie „glogg”. Wywodzi się ze Szwecji, z XVI wieku, i po szwedzku oznacza „podgrzewać”. To mocna wersja grzanego wina, przyprawionego m.in. cynamonem, kardamonem lub imbirem. Czy na ciepło, czy na zimno smakuje wybornie. W klasycznym wydaniu grzaniec bazuje na czerwonym winie, można go wzmocnić także innym alkoholem lub dodać rodzynki i posiekane migdały. Sposobów przygotowania jest wiele. W Danii na przykład znany jest pod nazwą Jule–Gløgg – do podgrzanego czerwonego wina wzbogaconego aromatycznymi przyprawami Duńczycy dodają brandy lub sznapsa.
Ameryka – Eggnog
Tradycyjny amerykański trunek obecny podczas świątecznego ucztowania to jajeczny likier eggnog. Pochodzi ze wschodniej Anglii, skąd do Ameryki przybył w XVIII wieku wraz z wyspiarskimi emigrantami. Szczególnym uznaniem cieszył się wśród arystokracji. Miał też znaczenie symboliczne: kiedy pan domu podzielił się nim ze służbą, pokazywał w ten sposób swoją wielkoduszność i chrześcijańską postawę. Eggnog to likier przygotowywany na bazie jajek i alkoholu (koniak, rum lub whisky), cukru i śmietany – może być doprawiany wanilią, cynamonem oraz gałką muszkatołową. Podawany jest zarówno na ciepło, jak i na zimno. Występuje także w wersji bezalkoholowej.
Polska wódeczka
Polska – polska wódka
Polacy, podczas świątecznych spotkań, chętnie sięgają po swój narodowy alkohol – polską wódkę. Nic dziwnego, skoro od ponad 600 lat towarzyszy im przy każdej ważnej uroczystości. Polska wódka powstaje wyłącznie z polskich zbóż: żyta pszenicy, pszenżyta, jęczmienia, owsa lub ziemniaków. Za początek jej historii uznaje się rok 1405 roku. Wtedy to słowo „wódka” zostało użyte po raz pierwszy w sandomierskich zapiskach sądowych. Jednak jej produkcja na skalę przemysłową przypada dopiero na wiek XVII. Na przestrzeni lat dopracowywano receptury wódek, które do dziś królują na stołach na całym świecie. Do świątecznej kolacji Polacy serwują wódkę zarówno w czystej postaci, jak i w formie coraz modniejszych drinków i koktajli.
Choć tradycje świątecznych napojów alkoholowych w różnych krajach są odmienne, wszystkie trunki łączy wyśmienity smak, a co najważniejsze intencja gospodarzy – podać to, co najlepsze, by w gronie rodziny i bliskich celebrować wyjątkowy czas Bożego Narodzenia.